Czy wiesz, czym jest skarga kasacyjna? Zobacz, kiedy możesz z niej skorzystać i co dzięki niej zyskujesz. Sprawdź, kto może złożyć skargę kasacyjną. Zapraszamy do lektury.
Spis Treści
Skarga kasacyjna – kiedy można ją wnieść?
Skarga kasacyjna to środek zaskarżenia, który przysługuje od wydanego przez sąd w drugiej instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia postępowania, które kończą postępowanie.
Co istotne, skargę kasacyjną można wnieść nie tylko strona, ale także Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Prokurator Generalny. Jeżeli strona wniosła już skargę kasacyjną, ta czynność – w zaskarżonym zakresie – wyłącza wniesienie skargi kasacyjnej przez inne podmioty, tj. Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka.
Zgodnie z artykułem 3981 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego, skargę kasacyjną wnosi się do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Warto pamiętać, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia i można z niej korzystać, m.in. w sprawach o przyznanie i o wstrzymanie emerytury lub renty. Skarga kasacyjna przysługuje także w sprawach o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. Należy podkreślić, że ten środek zaskarżenia przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu również w sprawach o odszkodowanie z tytułu wyrządzenia szkody przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem.
Sprawdź także: Sprawy rozpatrywane w postępowaniu cywilnym
Skarga kasacyjna – kiedy jest niedopuszczalne jej wniesienie?
Przyjrzyjmy się teraz sytuacjom, kiedy skarga kasacyjna jest niedopuszczalna. Po skargę kasacyjną nie wolno sięgać w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 50 000 złotych. Z tego sposobu dochodzenia praw nie można korzystać również w sprawach o separację, rozwód czy alimenty. Sprawy z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 10 000 zł to kolejna kategoria wyłączająca zastosowanie skargi kasacyjnej. Z tego środka nie można również skorzystać w przypadku spraw o czynsz najmu lub dzierżawy.
Skarga kasacyjna jest niedopuszczalna również w sprawach o naruszenie posiadania. Nie można po nią sięgać w sprawach dotyczących kar porządkowych, świadectwa pracy i roszczeń z tym związanych. Nie można korzystać ze skargi kasacyjnej również w sprawach o deputaty lub ich ekwiwalent. Oprócz tego, inne sytuacje, gdzie skarga kasacyjna nie znajduje zastosowania to: sprawy rozpoznane w postępowaniu uproszczonym. Skarga nie przysługuje również od wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa lub orzekającego unieważnienie małżeństwa. Dzieje się tak, jeżeli choćby jedna ze stron po uprawomocnieniu się wyroku zawarła związek małżeński.
Osobną kategorię spraw, od których nie przysługuje skarga kasacyjna są sprawy, w których powództwo oddalono na podstawie artykułu 1911 k.p.c. Oznacza to, że skargę kasacyjną wniesioną w przypadku gdy powództwo jest oczywiście bezzasadne pozostawia się w aktach sprawy bez żadnych dalszych czynności. Taka sama zasada obowiązuje w przypadku pism związanych z jej wniesieniem. Od tej regulacji istnieją wyjątki, zawarte w przepisach szczegółowych.
Skarga kasacyjna – na czym ją oprzeć?
Wyróżnia się kilka przesłanek, na których można oprzeć skargę kasacyjną. Pierwsza z nich to naruszenia prawa materialnego przez jego błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Podstawą, na którą można oprzeć skargę kasacyjną jest także naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Po wyżej wymienione podstawy skargi kasacyjnej może sięgnąć nie tylko strona, ale również inne wymienione już podmioty. Prokurator Generalny może to uczynić w przypadku, gdy przez wydanie orzeczenia doszło do naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego.
Z kolei Rzecznik Praw Obywatelskich wyżej wymienione zasady wykorzystuje w sytuacji naruszenia konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela. Podobnie Rzecznik Praw Dziecka sięga po skargę kasacyjną, gdy stwierdzi naruszenie praw dziecka.
Czytaj także: Naczelne zasady postępowania cywilnego
