Zastanawiasz się, co może Ci grozić za nieterminowe opłacanie składek do ZUS lub po prostu za brak ich odprowadzania? Czy ZUS ma narzędzia prawna, z pomocą których może wyegzekwować od Ciebie opłaty? W tym tekście odpowiemy na to pytanie.
Spis Treści
Środki prawne do wyegzekwowania opłat
Aby wyegzekwować od płatników obowiązek składkowy, można korzystać z takich narzędzi jak te opisane poniżej. Jednym z nich jest ustalenie płatnika składek w formie wydania decyzji. Jeśli okaże się, że w wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego lub kontroli wykonywania przez płatników obowiązków z zakresu ubezpieczenia społecznego okaże się, że podmiot zgłaszający ubezpieczonych do ubezpieczeń społecznych nie jest płatnikiem składek.
Drugim, znanym sposobem jest przeprowadzanie przez inspektorów ZUS kontroli między innymi w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania, potrącania i opłacania składek, w szczególności przez badanie dokumentów płacowo-osobowych, zabezpieczanie zebranych dowodów w ramach dokonanych oględzin i spisu składników majątku, a także przesłuchiwanie płatnika, ubezpieczonego oraz świadków.
Trzecia metoda odnosi się do żądania odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowego opłacania składek. Co ciekawe, odsetek nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekroczyłaby 1% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Nie nalicza się ich również wtedy, gdy nieopłacenie w terminie wynika z przyczyn, które leżą po stronie ZUS. Inne sytuacje, kiedy nie nalicza się odsetek to m.in. błędne zawiadomienie ZUS o stanie rozliczeń, zastosowanie się płatnika w danym okresie rozliczeniowym do utrwalonej praktyki interpretacyjnej ZUS, zastosowanie się płatnika do pisma ZUS w jego indywidualnej sprawie, zastosowanie się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej ZUS, która następnie uległa zmianie.
Kolejnym środkiem, który może być wymierzony w formie dodatkowej opłaty do wysokości 100% nieopłaconych składek w razie ich nieopłacenia lub opłacenia w zaniżonej wysokości. Warto też zwrócić uwagę, jak jeszcze może być ukarane nieterminowe opłacanie składek do ZUS. Następną metodą jest potrącenie ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych wypłacanych przez ZUS lub ściągnięcie w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej nieopłaconych w terminie należności z tytułu składek.
Polecamy: Dodatki pieniężne dla rodzin – charakterystyka w myśl ustawy
Nieterminowe opłacanie składek do ZUS – gdy sankcje nie są dotkliwe
To sytuacje, kiedy nieterminowe opłacanie składek do ZUS wiąże się z poważniejszymi konsekwencjami. Natomiast są przypadki, gdy sankcje nie są dotkliwe. Dzieje się tak np. wtedy, gdy organ decyduje się na całkowite lub częściowe umorzenie należności z tytułu składek w razie zajścia stanu ich całkowitej nieściągalności z zastrzeżeniem art. 28 ust. 3a u.s.u.s. Na mocy wskazanego artykułu w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się umorzenie należności składkowych ubezpieczonym będącym równocześnie płatnikiem składek. Dochodzi do tego pomimo braku ich całkowitej nieściągalności.
Często biorąc pod uwagę względy gospodarcze dochodzi do odroczenia terminu płatności należności z tytułu składek i rozłożenia ich na raty. Wówczas łatwiej je spłacić. W razie wyrażenia zgody na odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek lub rozłożenia ich na raty, wprowadza się opłatę prolongacyjną.
Sprawdź także: Ubezpieczeni w ZUS – jakie mają obowiązki?
Dłużnik skarbowy – kim jest?
W przypadku niedopełnienia obowiązków składkowych płatnik podlega odpowiedzialności za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W przypadku zaległości składkowych, płatnik odpowiada całym swoim majątkiem. Odpowiedzialność za dług składkowy może przejść na jego następców prawnych, a także osoby trzecie. Wynika to ze zastosowania przepisów o ordynacji podatkowej.
Należności z tytułu składek ściągane są w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej. Tego rodzaju egzekucję można przeprowadzić w przypadku, gdy wynika ona wprost z deklaracji rozliczeniowej płatnika. W takiej deklaracji rozliczeniowej musi być zamieszczone pouczenie, że stanowi ona podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego.
Czytaj także: Ubezpieczenia w Polsce – systematyka
