W naszym systemie prawa istnieje prawo zabezpieczenia społecznego, które składa się z różnych rodzajów ubezpieczeń. Są to m.in. ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Dziś postaramy się je porównać. Zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem.
Spis Treści
Prawo ubezpieczeń społecznych na tle prawa zabezpieczenia społecznego
Najpierw umiejscowimy prawo ubezpieczeń społecznych na tle innych typów prawa. Istnieje koncepcja, która wskazuje na to, że prawo zabezpieczenia społecznego należy traktować jako odrębną gałąź prawa. Ustawodawstwo zabezpieczeń społecznych to wspólnota ryzyka, ale też praw i obowiązków podmiotów, czyli stron stosunku prawnych. Prawo zabezpieczenia społecznego dotyczy także uprawnień do świadczeń i obowiązków w obszarze finansowania oraz sankcji za ich naruszenie.
Co więcej, powszechne ubezpieczenie społeczne ma swoje silne umocowanie w Konstytucji, a dokładniej w art. 67-69 oraz 71.
Czytaj także: Składki na ubezpieczenia społeczne – poznaj ich stopy procentowe
Ubezpieczenie społeczne – po co ono funkcjonuje?
Ubezpieczenie społeczne to urządzenie prawne, które zapewnia usuwanie lub łagodzenie skutków ryzyk losowych. Te działania są podejmowane za pomocą środków, które pochodzą ze składek. Prawo ubezpieczeń społecznych posługuje się pojęciem ryzyka socjalnego.
Konstrukcja tego rodzaju ubezpieczeń oparta jest na mechanizmie rozłożenia ciężaru ryzyka, czyli po prostu kosztów pokrycia szkód, na zbiorowość osób, na które czyhają te sama niebezpieczeństwa. Taka wspólnota ryzyka ma sens z uwagi na to, że nikt z tej grupy nie wie, kiedy jego dotkną konkretne problemy.
Przedmiot ochrony w prawie ubezpieczeń społecznych – porównanie z prawem ubezpieczenia zdrowotnego
W porównaniu z prawem ubezpieczenia zdrowotnego, w prawie ubezpieczeń społecznych chodzi przede wszystkim o inny przedmiot ochrony. Jest kilka sytuacji, kiedy ubezpieczenia społeczne zapewniają ochronę.
Oczywiście, wówczas należy spełnić również wymagania, które predysponują do tego, by otrzymać ubezpieczenie społeczne. I właśnie w ryzyku socjalnych chodzi o to, że trzeba przede wszystkim godzić się na współdzielenie kosztów wypłat z tytułu ubezpieczenia społecznego z całym społeczeństwem, bez gwarancji, że samemu skorzysta się ze świadczeń socjalnych. Z drugiej jednak strony należy się cieszyć w sytuacjach, gdy nie jest potrzebne korzystanie z ubezpieczenia socjalnego, bo to by znaczyło, że w naszym życiu wydarzyło się coś złego.
Wymieńmy tu sytuacje, kiedy ubezpieczenia społeczne zapewniają ochronę ubezpieczeniową. Otóż, dzieje się to w razie stałej, długo- lub krótkotrwałej utraty zdolności do pracy zarobkowej w związku z nabyciem świadczeń pieniężnych z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego, ale też niezdolności do pracy, choroby, rodzicielstwa, lub opieki nad chorym członkiem rodziny, a także w przypadku utraty żywiciela rodziny w związku z nabyciem świadczeń pieniężnych z tytułu jego śmierci.
Ubezpieczenie społeczne – co do zasady – ma związek przede wszystkim z utratą możliwości zarobkowania. Tym samym, ubezpieczenie społeczne jest czymś, co zastępuje dochód osiągany z pracy lub działalności.
Porównując ubezpieczenie społeczne do ubezpieczenia zdrowotnego, warto wspomnieć, że to drugie ma na celu udzielanie świadczeń zdrowotnych. Świadczenia udziela się w postaci różnorodnych usług medycznych, np. w formie porady lekarskiej, zabiegu czy badania lekarskiego. Powodem ubezpieczeń zdrowotnych jest wystąpienie jakieś dysfunkcji w organizmie (może mieć ona podłoże psychiczne lub fizyczne), a nie utrata możliwości zarobkowania.
Czytaj także: Konwencja o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów – sprawdź, czym jest!
Zdrowie a możliwości zarobkowania
Co ciekawe, problemy zdrowotne nie zawsze należy jednoznacznie utożsamiać z utratą lub ograniczeniem zdolności do zarobkowania. Okazuje się, że nie każda osoba chora traci zdolność do wykonywania pracy albo prowadzenia działalności.
Dodatkowo, szersza jest grupa osób korzystających z ubezpieczeń zdrowotnych niż społecznych. Na liście znajdują się osoby niepodlegające pod ubezpieczenia społeczne, takie jak prokuratorzy, sędziowie, żołnierze czy funkcjonariusze, a także ci nieposiadający zatrudnienia, czyli dzieci, emeryci, renciści, korzystający ze świadczeń pomocy społecznej.
