Wypadki przy pracy i choroby zawodowe to kwestie związane z dwoma gałęziami prawa: prawem pracy i z ubezpieczeniem społecznym. Okazuje się, że kwestie obowiązków pracodawcy wobec pracownika w tym zakresie regulują przepisy prawa pracy. Dowiedz się więcej na temat zagadnienia, jakim jest wypadek przy pracy.
Spis Treści
Ubezpieczenie wypadkowe – przepisy, które warto znać
Zacznijmy od wyszczególnienia najważniejszych przepisów, które regulują kwestię ubezpieczenia wypadkowego i odpowiedzialności pracodawcy. Przepisy prawa pracy wskazują na obowiązki pracodawcy względem pracowników. Jak stanowi art. 236 Kodeksu pracy, pracodawca jest zobowiązany systematycznie analizować przyczyny wypadków przy pracy, chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy. To jednak tylko połowa jego obowiązków, bowiem – jak należy tu podkreślić – to na pracodawcy spoczywa jeszcze jeden, istotny obowiązek. Okazuje się, że wyniki poczynionych analiz mają mu służyć do tego, by wdrażać właściwe, dostosowane do wyzwań i ryzyka w pracy środki zapobiegawcze.
Szczegóły związane ze sposobem i trybem postępowania przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, jak również metody ich dokumentowania czy zakres informacji, jakie należy umieścić w rejestrze wypadków przy pracy, szczegółowo określa rozporządzenie Rady Ministrów z 1.07.2009 roku w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.
Z kolei Kodeks pracy to źródło prawa, w którym zamieszczone zostały zasady związane z odpowiedzialnością odszkodowawczą pracodawcy za przedmioty osobistego użytku oraz przedmioty, które są niezbędne do wykonywania pracy – utracone lub uszkodzone przez pracownika w wyniku wypadku.
Sprawdź także: Ubezpieczeni w ZUS – jakie mają obowiązki?
Komu należą się świadczenia w ramach ubezpieczenia wypadkowego?
Świadczenia z ubezpieczenia społecznego przysługują pracownikowi, który doznał wypadku przy pracy albo zachorował na chorobę zawodową. Co istotne, świadczenia należą się nie tylko pracownikowi, ale w określonych przypadkach mogą członkom rodziny.
Ta druga sytuacja ma miejsce wówczas, gdy doszło do śmierci w wyniku uszczerbku na zdrowiu lub wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Takie kwestie są ściślej uregulowane w przepisach prawa ubezpieczeń społecznych i pokrywa je fundusz wypadkowy.
Wypadek przy pracy – czym jest?
Wiemy już, że za wypadek przy pracy przysługuje wypłata w ramach ubezpieczenia wypadkowego. Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka ubezpieczeniowego ponosi w tym przypadku ZUS. Kodeks pracy nie definiuje wypadku przy pracy. Tym samym, oznacza to, że „wypadek przy pracy” należy rozumieć w znaczeniu wskazanym w przepisach ustawy. Jest to ustawa z 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Zgodnie z tą definicją, wypadek przy pracy należy rozumieć jako zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Cecha nagłości musi jednak – zgodnie z oceną Sądu Najwyższego – znaleźć odzwierciedlenie podczas jednego dnia pracy.
Na czym polega zewnętrzność przyczyny wypadku? Rozumie się ją dość szeroko. Nie wolno się tu ograniczać jedynie do sytuacji, gdy powód wypadku leżał „poza organizmem” ofiary. W czasie pracy może dojść do różnych wypadków. Warto spojrzeć na zawał serca. Może być konsekwencją czynników zewnętrznych związanych z pracą, ale też rozwijającej się choroby.
Czytaj także: Dodatki pieniężne dla rodzin – charakterystyka w myśl ustawy
Przyjrzyjmy się lepiej związkowi z pracą tego rodzaju zdarzenia. Na czym ono polega? Otóż, przesłankę tą określa bardzo dokładnie ustawa. Wypadek przy pracy następuje wówczas, gdy do zdarzenia doszło podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych. Może do niego dojść również podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez pozwolenia. Inny przykład to sytuacja w czasie pozostawania pracownika do dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Wypadki przy pracy to dość rozbudowana tematyka. Tu przedstawiliśmy dokładniej jego charakterystykę.
Polecamy: Świadczenia rodzinne – jak wyglądają świadczenia pieniężne?
