Dnia 01.01.1998 roku polski ustawodawca wprowadził nowy samodzielny organ ochrony sądowej. Jest nim referendarz sądowy. Zobacz, jaką rolę pełni taka osoba. Zapraszamy do lektury.
Spis Treści
Referendarz sądowy – czynności, jakie wykonuje
W postępowaniu cywilnym w wypadkach wskazanych w ustawie czynności może wykonać referendarz sądowy. W zakresie powierzonych mu czynności, referendarz sądowy ma – zależnie od podejmowanej czynności – prawa i obowiązki sądu albo przewodniczącego. Nie oznacza to jednak, że ma te same przywileje, co wskazane osoby pełniące funkcje sędziego albo przewodniczącego.
Przyjrzyjmy się bliżej, co należy do zakresu czynności wykonywanych przez referendarza sądowego z uwzględnieniem podziału na postępowanie procesowe i postępowanie nieprocesowe.
Czynności referendarza sądowego w postępowaniu procesowym
W postępowaniu procesowym referendarz może ustanowić albo odwołać kuratora dla strony niemającej zdolności procesowej, która nie ma przedstawiciela ustawowego. Ustanawia również kuratora dla strony będącej osobą prawną, gdy w jej organie zachodzą braki uniemożliwiające jej reprezentowanie albo dla strony będącej jednostką organizacyjną, o której mowa w art. 64 par. 11, gdy brak jest osób uprawnionych do jej reprezentowania.
W postępowaniu procesowym do obowiązków referendarza sądowego należy wydawanie postanowień o ustanowieniu lub odmowie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego. Referendarz sądowy ma również prawa wydawania na wniosek strony zaświadczenia stwierdzającego, że wyrok zaoczny lub nakaz zapłaty został uznany za doręczony na oznaczony adres w trybie określonym w art. 139 par. 1.
Do obowiązków referendarza w postępowaniu procesowym należy również wydawane zarządzeń w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń.
Czytaj także: Postępowanie nieprocesowe – czym jest?
Postępowanie nieprocesowe – co może referendarz sądowy?
Szereg uprawnień referendarz sądowy ma również w postępowaniu nieprocesowym. Może np. wykonywać czynności w sprawach o wpis w księdze wieczystej, a także czynności w postępowaniach dotyczących rejestrów i ewidencji prowadzonych przez sądy.
Wyjątkiem jest przygotowanie i prowadzenie rozprawy, odmowa wpisu partii politycznej do ewidencji, wykreślenie wpisu partii politycznej z ewidencji oraz zawieszenie wydawania dziennika lub czasopisma.
W postępowaniu nieprocesowym referendarz może również dokonywać czynności w sprawach z zakresu prawa spadkowego, z wyłączeniem prowadzenia rozprawy, zabezpieczenia spadku, a także przesłuchania świadków testamentu ustnego.
Czytaj także: Zmiana i cofnięcie powództwa
Wniesienie skargi na orzeczenie referendarza – jakie skutki?
Zastanawiasz się, jakie skutki niesie ze sobą wniesienie skargi na orzeczenie referendarza? Już wyjaśniamy. Wniesienie takiej skargi powoduje utratę mocy zaskarżonego orzeczenia. Po utracie mocy orzeczenia sąd rozpoznaje sprawę jako sąd pierwszej instancji. Jeżeli zaskarżenie postanowienia do sądu wyższego rzędu nie jest możliwe ze względu na brak takiego sądu, środek zaskarżenia rozpoznaje ten sam sąd w innym składzie.
Wyjątkiem jest wniesienie skargi na postanowienie referendarza sądowego w przedmiocie kosztów sądowych lub kosztów procesu oraz na postanowienie o odmowie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego. Taka sytuacja wstrzymuje wykonalność tego postanowienia.
Sąd rozpoznaje taką skargę w składzie jednego sędziego jako sądu drugiej instancji. Po rozpoznaniu skargi sąd utrzymuje w mocy lub zmienia zaskarżone postanowienie, stosując odpowiednio przepisy o zażaleniu.
Jak złożyć skargę na orzeczenie referendarza?
Jak składać się skargę na orzeczenie referendarza? Wnosi się ją do sądu, w którym referendarz sądowy wydał zaskarżone orzeczenie. Czas, w jakim trzeba to zrobić, to termin tygodnia od dnia jego doręczenia. Jeżeli zażądano uzasadnienia tego orzeczenia – od dnia jego doręczenia z uzasadnieniem.
Tematyka związana z referendarzem sądowym i jego działaniami – jak widać – jest dość rozbudowana. Jednak warto mieć świadomość przysługujących możliwości w postępowaniu cywilnym. W razie potrzeby można złożyć skargę na orzeczenie referendarza. Należy jednak przestrzegać narzuconych terminów, ponieważ po tym czasie jest ona bezskuteczna.
Czytaj także: Postępowanie w sprawach własności intelektualnej
