Czy wiesz, czym jest i na czym polega wyrokowanie w postępowaniu karnym? To jedna z faz rozprawy głównej. Sprawdź, która i jakie czynności się na nią składają. Zapraszamy do lektury.
Spis Treści
Wyrokowanie – co to jest?
Ostatnią fazą rozprawy głównej jest wyrokowanie. Składają się na nią różne czynności. To m.in. narada nad wyrokiem, głosowanie, sporządzenie wyroku na piśmie oraz promulgacja wyroku. Teraz przyjrzymy się, na czym polega każda z wymienionych tu podfaz. Czy każda z nich jest istotna dla przebiegu postępowania karnego? Okazuje się, że tak. Przyjrzymy się im teraz bliżej.
Zacznijmy od narady nad wyrokiem. Do narady nad wyrokiem sąd przystępuje niezwłocznie po wysłuchaniu głosów końcowych. Stanowi o tym art. 408 kodeksu postępowania karnego. Narada to swobodna wymiana poglądów między członkami składu orzekającego na temat wszystkich kwestii podlegających rozstrzygnięciu.
Kolejny etap to głosowanie. Warto podkreślić, że przebieg narady oraz głosowania nad wyrokiem ma charakter tajny. Co ciekawe, nie jest dopuszczalne zwolnienie od zachowania tajemnicy w tym względzie. Następna podfaza wyrokowania to sporządzenie wyroku na piśmie. Trzeba pamiętać, że bezpośrednio po ukończeniu głosowania sąd niezwłocznie sporządza wyrok na piśmie. Pod takim wyrokiem podpisują się wszyscy członkowie składu orzekającego, nie wyłączając sędziego przegłosowanego. Pod wyrokiem podpisuje się również ławnik.
Następuje promulgacja wyroku. Istotne elementy promulgacji wyroku to ogłoszenie wyroku, przytoczenie powodów wyroku oraz pouczenie stron o prawie zaskarżenia. Po podpisaniu wyroku przewodniczący ogłasza go publicznie. Ponadto, ogłaszając wyrok, sąd podaje ustnie najważniejsze powody wyroku. Na zakończenie sąd poucza strony o przysługującym im prawie, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia, czyli apelacji.
Czytaj także: Oględziny w prawie karnym – czym są?
Wyrokowanie vs. obecność stron i pełnomocników
Dobrze też wiedzieć, jakie znaczenie ma wyrokowanie i obecność stron. Warto wspomnieć, że niestawiennictwo stron, ich obrońców i pełnomocników nie stoi na przeszkodzenie ogłoszeniu wyroku. Stanowi o tym art. 419 par. 1 kodeksu postępowania karnego.
Co więcej, kodeks postępowania karnego w art. 411 dopuszcza możliwość odroczenia wydania wyroku. Może do tego dojść w sprawie zawiłej lub z innych ważnych powodów na czas nieprzekraczający 14 dni. Dodatkowo, sąd odracza wydanie wyroku postanowieniem, wskazując w nim czas i miejsce ogłoszenia wyroku.
Jeżeli termin 14 dni zostanie przekroczony, rozprawę prowadzi się od początku. Są również sytuacje, kiedy postępowanie umarza się warunkowo wyrokiem albo umarza warunkowo. Dzieje się tak, gdy dojdzie do stwierdzenia po rozpoczęciu przewodu sądowego okoliczności wyłączającej ściganie lub danych przemawiających za warunkowym umorzeniem postępowania. Jednak w razie stwierdzenia, że czynu nie popełniono albo brak jest dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełniania, albo czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa, sąd wydaje wyrok uniewinniający.
Czytaj także: Koszty procesu karnego – kto je ponosi?
Jakie są elementy wyroku w postępowaniu karnym?
Każdy wyrok składa się z kilku, obligatoryjnych elementów. Warto je wszystkie znać. Każdy wyrok powinien zawierać oznaczenie sądu, którego wydał, a także sędziów, ławników, oskarżycieli i protokolanta. Wyrok musi zawierać także datę i miejsce rozpoznania sprawy i wydania wyroku. Ponadto, wyrok zawiera imię, nazwisko i inne dane określające tożsamość oskarżonego. W wyroku przytacza się opis i kwalifikację prawną czynu, którego popełnienie oskarżyciel zarzucił oskarżonemu.
Wyrok musi zawierać rozstrzygnięcie sądu oraz wskazanie zastosowanych przepisów ustawy karnej. W przypadku wyroku skazującego, musi się w nim znajdować dokładne określenie przypisanego oskarżonemu czynu oraz jego kwalifikację prawną. Taki wyrok zawiera także rozstrzygnięcie do kary i środków karnych, środków kompensacyjnych i przepadku, a w razie potrzeby – co do zaliczenia na ich poczet okresów wskazanych w art. 66 kodeksu karnego.
Czytaj także: Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności w prawie karnym
